Bir örnek üzerinden gidelim. Amerika’da yüksek lisans yapmak amacım olsun. Hatta yüksek lisansın ne olacağına bile karar verdim: MBA yapmak istiyorum. “Amerika’da mba yapmak” diye bir arama yaptım google’da. Karşıma şu çıktı:
Ülke adı ve okunmak istenen bölüm fark etmeden yapacağım tüm aramalar sonucunda karşıma danışmanlık şirketleri çıkacak. Peki bu şirketler ne kadar yararlı?
Klişelere Giriş
Hangi danışmanlık şirketinin sitesine bakarsanız bakın, karşınıza hep klişeler çıkar. Örneğimiz üzerinden gidersek, ABD’de MBA yapmak istiyorsam, bulduğum sitelerde ABD’de yaşam diye bir kısıma denk geliyorum. ABD’de yaşamın nasıl olduğunu 1 paragraf ile anlatmaya çalışmak ve benim bu paragrafı okuyarak nerede yaşayacağıma karar vereceğimi beklemek resmen abesle iştigal.
Burs imkanları mevcuttur başlığı altında, “her okulun kendine göre kriterleri vardır” içeriğini barındıran 3-4 cümle yazmanın da bana veya herhangi birine faydası yok. Aynı içerik ile okulların öğrenci seçme politikasını açıklıyorlar. Evet, her okulun seçim kriterleri farklı, hatta bazı okulların kriterlerini açıklamak mümkün bile olmuyor. Ama en azından insanlara her okul için geçerli olan ortak kriterleri gösterebilirler.
Göstermiyorlar. Form doldurmamı istiyorlar çünkü. Onun da nedeni beni ofise çekebilmek. Ofiste ise (tıpkı spor salonu mantığı) bana paket satmaya çalışıyorlar. Eğer okullarla ilgili az çok fikir sahibi olarak bir danışmanlık şirketine giderseniz, çok bilgili gözüken şirket çalışanlarının aslında “katalog ezberlemek”ten başka bir şeyler yapmadıklarını görürsünüz.
Yanılgılar
Örnek üzerinden devam edelim. Amerika’da bir üniversitede MBA yapmak istiyorsam, elimde tam 617 adet seçenek var! (10 saniyelik bir arama sonucu bu kadar buldum. Gerçekte daha da fazla sayıda program var)Evet doğru okuyorsunuz, şu an Amerika’da tamı tamına 617 adet MBA programı var. Ve bunların tamamı kampüsten eğitimle verilen programlar (yani, online eğitim veren programlar değiller).
Bir danışmanlık şirketinden, 617 programın tamamını bilmesini beklemek haksızlık. Peki bu şirketler bizi “kekliyor” mu? Hayır! Her biri sadece belli sayıda üniversiteyle anlaşmalılar ve sahip oldukları/verdikleri tüm bilgiler bu üniversitelerle sınırlı. Kimisi bunu belirtirken, kimisi ise kendinden emin konuşup sizi hayalinizden vazgeçirebilir bile.
Başıma gelen bir olaydan bahsetmek istiyorum. 2014’ün sonlarına doğru sosyal bilimlerle alakalı bir yüksek lisans programı arıyordum. Avusturya’da okumak kulağıma çok cazip geliyordu ama internet üzerinde çok fazla program bulamadım. Beşiktaş’ta bir danışmanlık şirketini aradım, sadece Almanya ve Avusturya üzerine çalıştıklarını söylediler. Ofislerine gidince bana Almanca bilmeden Avusturya’da veya Almanya’da bir sosyal bilimler yüksek lisansı bulmanın mümkün olmadığını belirtip, bu arayışıma son vermemi istediler. Bilmedikleri şey ise, benim onlarla görüşmeden çok önce Avusturya’da 2 tane programa başvuru yapmış olduğumdu…
Danışmanlık şirketleri yararsız mı?
Hayır, tamamen yararsız değiller. Eğer nerede okumak istediğiniz önemli değil ve tek amacınız en az uğraş ile yurt dışına çıkmak ise işinize yararlar. Ama belli bir amaç uğruna bu işe kalkışıyorsanız, bu şirketlerin size yararı minimum düzeyde olur.